Overstromingen vormen bij ons het grootste klimaatrisico. Om de waterveiligheid te verzekeren, pleitte Vlaams parlementslid Lydia Peeters (Open Vld) tijdens de commissie Leefmilieu voor een waterzekerheidsfonds. “Onze huizen zijn vandaag nog verzekerbaar voor rampen. Maar verzekeraars waarschuwen ons dat een waterbom boven Vlaanderen voor hen onbetaalbaar, en dus ook onverzekerbaar dreigt te worden." Daarom moeten we werk maken van een fonds over legislaturen heen.” Hoewel Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns in zijn reactie wees op het belang van structurele en geïntegreerde budgetten voor waterveiligheid, lijkt de Vlaamse Regering niet meteen werk te maken van een waterzekerheidsfonds.

Bij de overstromingen in de Vesdervallei in 2021 bedroeg de totale schade 2,5 miljard euro. Uit de ‘wat-als’ studie die de Vlaamse Waterweg nadien uitvoerde, bleek dat een vergelijkbare waterbom in Vlaanderen tot meer dan 8 miljard euro aan schade zou kunnen veroorzaken. “Onze huizen zijn vandaag de dag nog verzekerbaar voor rampen, in tegenstelling tot onder meer in de Verenigde Staten. Maar verzekeraars waarschuwen ons dat een waterbom boven Vlaanderen voor hen onbetaalbaar, en dus ook onverzekerbaar dreigt te worden”, zo waarschuwde Lydia Peeters.

Langetermijnvisie

Daarom pleit ze voor een langetermijnvisie om grondig werk te maken van klimaatadaptatie en hoogwaterbeveiliging. “Een jaarlijks projectbudget volstaat niet om onze voeten droog te houden. We moeten veel verder kijken dan één jaar en één legislatuur en werk maken van een waterzekerheidsfonds voor meerdere legislaturen. Enkel zo kunnen we ons voorbereiden op wat al gebeurt, zoals ook aangegeven werd door het expertpanel inzake hoogwaterbeveiliging dat de vorige Vlaamse Regering aanstelde.” Bovendien kunnen initiatieven zoals het Sigmaplan en de Blue Deal zo ook structureel verankerd worden. In Nederland heeft men dergelijke structurele fondsen al opgezet.

Blue Dealnota
Het lijkt er momenteel echter niet op dat de Vlaamse Regering werk zal maken van de oprichting van een waterzekerheidsfonds. “Voor mij is de vorm eigenlijk ondergeschikt”, zo klonk het bij Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns als reactie op het pleidooi voor een fonds. “Ik ben het ermee eens dat het om een geïntegreerd iets moet gaan en dat de budgetten structureel moeten worden ingeschreven. We streven er dus naar om structureel de nodige budgetten in te zetten op de meest effectieve maatregelen om de waterweerbaarheid gebiedsgericht te verhogen, met oog voor de meest kritische gebieden.” De minister verwees ook naar de Blue Dealnota, een legislatuurnota over water met ook een concretisering van de financiering voor waterveiligheid, die spoedig zal worden opgemaakt in samenwerking met minister van Mobiliteit en Openbare Werken Annick De Ridder.

“Ik kijk alvast uit naar de inhoud van de beloofde Blue Dealnota. Ook ben ik zeer benieuwd naar de resultaten van de verdere verkenning van de mogelijkheden met de koepelorganisaties van de bank- en verzekeringssector waarvan de minister werk belooft te maken. Het is immers cruciaal dat de verzekeringssector als actor bij de maatregelen ook nauw betrokken worden”, besluit Lydia Peeters.

Lees het volledige verslag van de commissie: Commissie voor Leefmilieu, Natuur en Ruimtelijke Ordening dinsdag 28 januari 2025, 14 uur | Vlaams Parlement