Op 4 juli keurde de Vlaamse Regering eindelijk de langverwachte subsidieoproep goed voor de aankoop van gronden voor bebossing door lokale besturen. Voor de periode 2025–2029 is in totaal 44 miljoen euro uitgetrokken, waarvan ongeveer 8,2 miljoen euro beschikbaar is in 2025. Vlaams parlementslid Lydia Peeters (Open Vld) reageert gematigd positief: “Het is goed dat de oproep er eindelijk is, maar voor 2025 is het wel bijzonder kort dag, des te meer gezien de subsidievoorwaarden. Bovendien dreigen lokale besturen met veel bestaande bosoppervlakte uit de boot te vallen.”

Het doel van de subsidie is de ontwikkeling van meer buurt-, dorps- en stadsbossen. De maatregel past binnen de ambitie om tegen 2030 10.000 hectare extra bos te realiseren in Vlaanderen. Volgens Peeters maken de huidige cijfers duidelijk dat de bosuitbreidingsdoelstelling moeilijk haalbaar is. In de afgelopen vijf jaar kwam er netto slechts 1.342 hectare bos bij in Vlaanderen, rekening houdend met zo’n 600 hectare ontbossing. Toch zijn de subsidiecriteria nauwelijks aangepast ten opzichte van eerdere oproepen.

Een belangrijk knelpunt is dat gemeenten die al bosrijk zijn vaak geen geschikte gronden meer vinden voor bebossing. Daarbij komt dat gronden verworven voor boscompensatie niet in aanmerking komen voor de nieuwe subsidie. “De minister houdt strikt vast aan het onderscheid tussen bosuitbreiding en boscompensatie, om de bosbalans zuiver te houden. Maar in regio’s waar al veel bos is, wordt het haast onmogelijk om aan beide voorwaarden tegelijk te voldoen”, aldus Peeters.

Ook de praktische uitvoering baart zorgen. De subsidie kan pas verkregen worden na het verlijden van de notariële akte, wat extra vertraging en onzekerheid met zich meebrengt. Bovendien stuiten lokale besturen op beperkingen in het ruimtegebruik: bebossing is niet toegelaten in landbouw- of natuurgebied, waardoor enkel 'harde bestemmingen' zoals woon- en industriegebied overblijven. Daarvoor geldt dan weer de bijkomende verplichting tot herbestemming via een RUP (ruimtelijk uitvoeringsplan), wat extra kosten en procedures met zich meebrengt.

“We zullen in het belang van meer bos in Vlaanderen dan ook blijven opvolgen in hoeverre de middelen effectief benut worden, en of de voorwaarden geen rem zetten op de uitvoering”, besluit Peeters. 

De vraag om uitleg die Lydia Peeters hierover stelde aan minister Jo Brouns in de commissie Leefmilieu en de reactie van de minister kan je raadplegen via: Commissie voor Leefmilieu, Natuur en Ruimtelijke Ordening dinsdag 15 juli 2025, 13 uur | Vlaams Parlement

Zie ook eerder nieuwsbericht van Lydia Peeters: Geen consensus binnen de Vlaamse Regering over de subsidies voor bebossing voor lokale besturen - Lydia Peeters