In de beleidsbrief van Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Joke Schauvliege, lezen we dat het afgelopen jaar stappen werden gezet om het ruimtelijk beleid en het energiebeleid beter te integreren en om meer te willen doen met de mogelijkheden rond diepe geothermie in Vlaanderen. Deze diepe aardwarmte is een groene energiebron en kan worden gebruikt voor verwarming of het produceren van elektriciteit. De minister werkt daarvoor samen met haar collega van Energie en Innovatie aan een Vlaams regelgevend en financieel kader om dit te ondersteunen. Zo werd voor diepe geothermie een aanpassing principieel goedgekeurd aan het decreet diepe ondergrond, dat een vergunningenstelsel instelt om deze aardwarmte te kunnen opsporen en winnen in exclusieve volumegebieden.

In mijn schriftelijke vraag nr. 187 van 3 december 2015 vroeg ik de minister naar de timing van het hele decreet diepe ondergrond en haar visie omtrent geothermie.

Zo werd het ontwerp van decreet tot wijziging van het decreet van 8 mei 2009 betreffende de diepe ondergrond -wat betreft het invoegen van een hoofdstuk over het opsporen en het winnen van aardwarmte en een hoofdstuk over een structuurvisie inzake de diepe ondergrond-, op 8 januari 2016 definitief goedgekeurd door de Vlaamse Regering en ingediend bij het Vlaams parlement. Aangezien het alleen bepalingen omvat die betrekking hebben op toepassingen die dieper gelegen zijn dan 500 meter ten opzichte van het TAW-referentiepunt (Tweede Algemene Waterpassing), zijn er geen synergiën met de archeologieregelgeving.

Lydia Peeters: “Met deze aanpassing aan het decreet diepe ondergrond is volgens de minister voldoende gebeurd om potentiële investeerders rechtszekerheid te bieden aangaande geothermie.

Die rechtszekerheid kan een belangrijke stap zijn, aangezien Vlaanderen op dit ogenblik nog in een exploratiefase zit voor diepe geothermie. De eerste proefboring op de Balmattsite in Mol loopt en voor het project van Janssen Pharmaceutica in Beerse is een aanvraag tot milieuvergunning ingediend. Andere projecten zitten nog in een fase van vooronderzoek of idee. De eerste concrete resultaten uit proefboringen en pomptesten moeten dus nog duidelijkheid scheppen over het verwachte potentieel.

Diepe geothermie is alleszins een ernstig te onderzoeken toepassing die vanuit het oogpunt van energiezekerheid en klimaatbeheersing moet gefaciliteerd worden. De helft van de energieconsumptie in de Europese Unie gaat vandaag naar de invulling van de warmtevraag, zowel voor gebouwen als voor de industrie. Het grootste deel van deze energie wordt nog steeds opgewekt uit fossiele brandstoffen, terwijl voor de invulling van de warmtevraag meestal evengoed laag-exergetische bronnen zouden kunnen worden ingezet.

Geothermie of aardwarmte is vrijwel de enige energiebron in Vlaanderen die het potentieel heeft om tegelijkertijd volledig hernieuwbaar te zijn, nagenoeg vrij van broeikasgasemissies, lokaal en continu beschikbaar, variabel inzetbaar en te integreren in energie-efficiënte warmtetoepassingen. Het winnen van diepe aardwarmte kan dus een welkome verbreding van de Vlaamse energiemix zijn.

Verder benadrukt de minister dat op dit ogenblik bestemmingen en typevoorschriften niet belemmerend werken, zoals we helaas wel vaak merken bij windenergieprojecten. De twee pilootprojecten in Mol en Beerse blijken daar niet onder te lijden, omdat de toepassingen in de diepe ondergrond alleen voor de bovengrondse installaties rekening moeten houden met de bestemmingen en typevoorschriften. “Hopelijk kennen deze dus een positief vervolg en kunnen we spoedig nieuwe stappen zetten in de verbreding van de Vlaamse energiemix ”, besluit Peeters.