Limburg - In de voortdurende strijd tegen verkeersonveiligheid en de afhankelijkheid van autoverkeer, hebben verschillende Limburgse partners een ambitieuze stap gezet met de lancering van de "Innovatieve Proeftuin MIA in Actie". Dit project bouwt voort op het eerdere succes van MIA of "Mobiliteit Innovatief Aanpakken" en is ontworpen om de transitie naar duurzamere mobiliteit te versnellen door middel van geavanceerde innovaties. 

Gecoördineerd door de Universiteit Hasselt (IMOB en CERG) en in samenwerking met meerdere partners zoals Cegeka,  OCW en Embuild Limburg en met de steun van het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO), combineert dit project de expertise van academische instellingen, technologie- en bouwbedrijven en publieke organisaties om een geïntegreerde aanpak voor mobiliteitsverbetering te bevorderen.

De Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken: “Het project MIA of Mobiliteit Innovatief Aanpakken met een van haar proeftuinen in Limburg had als doel het versnellen van deze transitie door middel van nieuwe digitale technieken en procesinnovaties. Door middel van dit project werden verschillende (digitale) innovaties op het gebied van verkeersveiligheid en infrastructuur getest. Met MIA in Actie bouwen we voort op deze inspanningen door de ontwikkeling van een ondersteunend platform voor mobiliteitsverbetering en het testen van innovatieve mobiliteitsconcepten in Limburg. Dit platform stelt ons in staat om op een gestructureerde manier verschillende oplossingen te testen, waardoor we sneller en effectiever kunnen innoveren. Vanuit Vlaanderen investeren we hierin 500.000 euro. De Werkvennootschap zal in het bijzonder aandacht hebben voor de toepassing van innovatieve materialen en uitvoeringstechnieken in kader van de uitvoering van het project voor de realisatie van vrije busbanen op de campus Diepenbeek.”

Met het EFRO-project "Innovatieve Proeftuin MIA in Actie" bouwen we voort op deze inspanningen door de ontwikkeling van een ondersteunend platform voor mobiliteitsverbetering en het testen van innovatieve mobiliteitsconcepten in Limburg. Dit platform stelt ons in staat om op een gestructureerde manier verschillende oplossingen te testen, waardoor we sneller en effectiever kunnen innoveren.” Het primaire doel is om subjectieve en objectieve gegevens te verzamelen over het gebruik van de innovaties, waardoor men een beter inzicht kan krijgen in de mobiliteitsbehoeften en  gedragingen van de Limburgse bevolking. Door middel van data-analyse en simulaties kan men vervolgens evidence based oplossingen ontwikkelen die kunnen worden toegepast op vergelijkbare locaties in Limburg.

Technologische innovaties en gezamenlijke aanpak

De proeftuin focust op het testen van een breed scala aan innovaties. Deze omvatten het gebruik van infraroodscanners bij asfaltwerken om de kwaliteit en duurzaamheid van wegenbouw te verhogen en AI-gestuurde systemen voor de proactieve detectie van verkeersconflicten.

“We zullen onder meer technologie inzetten om multimodale Hoppinpunten (overstappunten waar verschillende vervoersmiddelen samenkomen) efficiënter te maken. Dat doen we door autogebonden locaties te integreren met deelfietsen of - steps, en de impact hiervan te voorspellen op de gebruikers van dergelijke Hoppinpunten” zegt professor An Neven, projectcoördinator van IMOB UHasselt. “Op vlak van veiligheid werken we dan weer aan een proactieve detectie van verkeersconflicten op basis van vaste camera's. We verbeteren het samenvoegen van weggebruikers die door AI-technieken vanuit meerdere cameraperspectieven werden gedetecteerd, en testen verschillende conflictindicatoren uit. Daarnaast testen we ook innovaties gelinkt aan infrastructuur uit, zoals het inzetten van infraroodscanners bij de uitvoering van asfaltwerken; en nieuwe oplossingen om het mechanische gedrag in kunstwerken en infrastructuur geïntegreerde fotovoltaïsche systemen te monitoren.”

Professor Bram Vandoren van CERG licht toe hoe hun technologieën bijdragen aan de infrastructuur: "CERG ontwikkelt een sensoring- en monitoringssysteem om het langetermijngedrag van houten halteluifelinfrastructuur te volgen, toegepast op de HOV-lijn tussen Hasselt en Maasmechelen. Dit systeem zal getest worden op een mockup op de Bouwcampus in Diepenbeek, waar op een nieuwe generatie flexibele zonnepanelen wordt bevestigd waarvande energieopbrengst op langere termijn eveneens gemonitord wordt. Infrastructuurbeheerders kunnen zo vanop afstand de prestaties van duurzame infrastructuuroplossingen in de gaten houden ". Ben Duerinckx legt uit hoe het OCW samen met de sector bouwt aan de weg van de toekomst. “De inzet van infraroodscanners verhoogt de kwaliteit en duurzaamheid bij de uitvoering van asfaltwerken. Het OCW ontwikkelt een gestandaardiseerde objectieve methodiek om de grote hoeveelheid data afkomstig van de scanners op een efficiënte manier te verwerken. De inzichten in de temperatuurdata kunnen zowel bijdragen tot procesoptimalisatie bij de aannemer, als nauwgezette controle bij de wegbeheerder, wat de algemene kwaliteit van de uitvoering ten goede komt.”

Lokale en regionale impact

De proeftuin zal actief verschillende locaties in Limburg gebruiken als testgebieden, waaronder de campus in Diepenbeek en de geplande spitsstrook op de E313 en een netwerk van Hoppinpunten in de Stad Hasselt, om de effectiviteit van deze innovaties in een real-life omgeving te evalueren. Deze locaties zijn zorgvuldig gekozen om de complexiteit en de diverse behoeften van de dagelijkse mobiliteit van de burgers te weerspiegelen.

Ken Casier van Cegeka benadrukt het belang van multi-modale overstappunten: "De ontwikkeling van Hoppinpunten is één van de belangrijkste mobiliteitsuitdagingen waarmee lokale besturen de komende jaren geconfronteerd zullen worden. Onze Mobilize en Capacity platformen kunnen gemeenten en steden helpen om deze Hoppinpunten efficiënter te maken, wat essentieel is voor het optimaliseren van toekomstige mobiliteitsnetwerken".

Vooruitkijken

“Gezien de betrokkenheid van het bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen in deze real life innovatieomgeving voor de wegenbouw kunnen we de innovaties ook effectief naar de brede sector uitrollen. Opdrachtgevers en bedrijven zullen
uiteindelijk zelf met deze innovaties aan de slag kunnen gaan.” besluit Chris Slaets van Embuild Limburg. Het "Innovatieve Proeftuin MIA in Actie" project is een bewijs van Limburgs commitment aan duurzame ontwikkeling en innovatie. Het brengt belangrijke stakeholders samen en zet de toon voor hoe regionale samenwerking kan leiden tot concrete verbeteringen in de levenskwaliteit en veiligheid van haar inwoners en meer duurzame infrastructuur.