Uit studies blijkt dat een fietshelm die voldoet aan de Europese norm niet in alle omstandigheden fietsers beschermt. Met name bij een zijdelingse impact laten veel helmen met EU-keurmerk het afweten. “Als Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken ben ik zeer begaan met de veiligheid van de zwakke weggebruikers”, zegt Lydia Peeters. “De specifieke veiligheidsnormen van fietshelmen behoren echter tot de bevoegdheden van de FOD Economie. Ik doe daarom een oproep aan federaal minister Nathalie Muylle om deze problematiek op de Europese agenda te plaatsen en samen rond verkeersveiligheid te werken.”

Op Europese agenda plaatsen

Al in 2016 wees de European Transport Safety Council (ETSC) in een studie op de nood aan een herziening van de teststandaarden op fietshelmen om zo de veiligheidsnormen te verhogen en een betere bescherming te bieden.1 Test-Aankoop deed i.s.m. de Universiteit van Straatsburg recent een nieuw onderzoek en eveneens daaruit bleek dat de resultaten niet goed zijn. De herziening van de Europese norm voor fietshelmen moet vooral rekening houden met de bescherming bij een meervoudige impact, zoals het stoten van het hoofd tegen een auto, gevolgd door een val met het hoofd op het wegoppervlak of stoeprand. Dit kan onder andere door meer valscenario’s en de krachten van mogelijke rotaties in de testen te integreren. Op die manier kunnen de mogelijke risico’s op letsels nauwkeuriger worden ingeschat.

“Kwaliteitsvolle helmen maken ook deel uit van verkeersveiligheid en kunnen de ernst van de letsels én de gevolgen beperken. De Europese veiligheidsnorm voor fietshelmen dateert echter van 1997 en is volgens meerdere onderzoeken al geruime tijd achterhaald. Daarom vraag ik aan federaal minister Nathalie Muylle, bevoegd voor Werk, Economie en Consumenten, om de specifieke veiligheidsnormen, EN 1078 en EN 1080, op de Europese agenda te plaatsen. Ik wil mijn federale collega graag ondersteunen bij dit pleidooi en reik haar de hand om samen deze problematiek aan te pakken”, zegt minister Lydia Peeters.

Geen verplichting

Uit de praktijk blijkt dat het helmgebruik spontaan toeneemt. Het dragen van een fietshelm is in Vlaanderen echter niet verplicht. 

“Ik sluit mij aan bij de visie die in het Vlaams Forum Verkeersveiligheid en door Fietsberaad werd geformuleerd”, zegt Lydia Peeters. “Een fietshelm biedt bescherming bij een ongeval, maar kan geen ongevallen voorkomen. Vanuit Vlaanderen willen we daarom vooral inzetten op actieve veiligheid. We investeren in het verhogen van de veiligheid en de kwaliteit van de fietsinfrastructuur én blijven ook inzetten op educatieve en sensibiliserende projecten zoals ‘Helm op, fluo top’ van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. Een verplichting gaat ook met handhaving gepaard, en daar zijn er op het gebied van de verkeersveiligheid andere prioriteiten zoals snelheid, afleiding, drugs en alcohol.”