“We pakken nieuwe uitdagingen aan en verzekeren zo de toekomst van onze havens”

Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters heeft een nieuwe havenstrategie ontwikkeld die de strategische doelstellingen en speerpunten voor de Vlaamse zeehavens vastlegt voor de komende tien jaar. Die strategie werd definitief goedgekeurd door de Vlaamse regering. “We gaan hiermee veel verder dan louter een beleid rond infrastructuur”, zegt minister Peeters “We geven onze havens hiermee alle mogelijkheden zodat ze nieuwe en complexe uitdagingen zoals klimaat, digitalisering en innovatie kunnen aanpakken. Zo laten we Antwerpen, Zeebrugge, North Sea Port en Oostende verder groeien en verhogen we hun internationale slagkracht en concurrentiepositie.”

De Vlaamse havens zijn van groot belang voor onze economie. In 2018 waren ze goed voor een directe toegevoegde waarde van 17,2 miljard euro. Samen met de indirecte toegevoegde waarde bedraagt de totale toegevoegde waarde 29,1 miljard euro. Dat is 10,8% van het Vlaamse BBP. De directe werkgelegenheid telde 106.320 voltijdse equivalenten. Met de indirecte werkgelegenheid erbij wordt dit in totaal 224.865 voltijdse equivalenten. Dat is bijna 9,0% van de werkende bevolking in het Vlaamse Gewest.

Krachten bundelen en nog nauwer samenwerken

Vlaanderen zet al jaren sterk in op de bereikbaarheid en de uitbouw van infrastructuur van de Vlaamse zeehavens. Het havendecreet speelt daarin een belangrijke rol. 

“Deze nieuwe havenstrategie stelt die decretale kaders niet in vraag”, zegt Lydia Peeters. “Ze blijven essentieel in het Vlaamse havenbeleid en de operationele en infrastructurele samenwerking tussen havens en de overheid. We worden vandaag echter geconfronteerd met belangrijke nieuwe uitdagingen die veel verder gaan dan louter de infrastructuur”, zegt minister Lydia Peeters. “Energie, klimaat, digitalisering, tewerkstelling, innovatie en mobiliteit zijn complexe uitdagingen die door hun die aard en omvang niet door één of meerdere havens of de overheid afzonderlijk kunnen worden aangepakt. Daarom bundelen we de krachten en gaan we nog structureler en nauwer samenwerken. We kiezen daarbij voor een gecoördineerde aanpak die het beleidsdomein overschrijdt. Zo hebben we oplossingen uitgewerkt die de troeven van onze havens optimaal benutten en zorgen we ervoor dat onze havens over tien jaar nog altijd op de wereldkaart staan.”

Inzetten op concurrentiepositie, modal shift en groene transitie

De nieuwe havenstrategie stelt drie grote doelstellingen voorop: de concurrentiepositie van onze havens versterken, duurzame groei en ontwikkeling realiseren én de toegevoegde waarde verhogen. 

“Om deze doelstellingen te halen, zetten we in op drie speerpunten die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn”, zegt Lydia Peeters. “Eerst en vooral willen we de competitiviteit en het marktaandeel van onze havens als maritiem-logistieke industriële clusters behouden en versterken. Daarom blijven we inzetten op onze klassieke kerntaak, met name het vrijwaren van een veilige en vlotte nautische en maritieme toegang tot de havens. Daarnaast willen we de modal shift verder ontplooien en dus meer gebruik maken van het spoor en de binnenvaart voor de logistieke stromen van en naar onze havens. Ten slotte willen we de groene transitie realiseren via nieuwe, klimaatvriendelijke processen en technologieën en de afbouw van klassieke fossiele brandstoffen.”

Ontwikkeld samen met experts, academici en het middenveld

Minister Peeters heeft voor de ontwikkeling van deze strategie meerdere experts, academici, het middenveld geraadpleegd en uiteraard de havenbedrijven betrokken. De strategie werd niet louter vanuit economisch perspectief ontwikkeld, maar streeft naar een duurzame groei en ontwikkeling. Niet alleen de Vlaamse overheid en de havens zullen daarvoor nauwer samenwerken. Ook onderling slaan de havens de handen in elkaar. De Vlaamse overheid en de Vlaamse havenbedrijven hebben overkoepelende principes voor de samenwerking vastgelegd in een koepelovereenkomst. De thema’s uit deze overeenkomst zijn uitgediept in individuele overeenkomsten per haven, waarin concrete doelstellingen, acties en projecten werden vastgelegd. Het gaat dan bijvoorbeeld om projecten rond digitalisering, hinterlandconnectiviteit, klimaatbestendigheid van onze havengebieden, efficiënt ruimtegebruik, innovatieve toepassingen zoals waterstoftechnologie of opslag en hergebruik van CO2,…

Essentiële toegangspoorten voor onze economie en welvaart

Antwerpen en Zeebrugge (in februari kondigden zij de fusie tot Port of Antwerp-Bruges aan, de op één na grootste haven van Europa) vormen samen met North Sea Port en Oostende de vier Vlaamse zeehavens. Deze internationale maritiem-logistieke industriële draaischijven zijn belangrijke toegangspoorten tot Vlaanderen en van essentieel belang voor onze economie en tewerkstelling. Ze spelen ook een belangrijke rol in de relance van de Vlaamse economie veroorzaakt door de coronapandemie. In 2018 waren onze Vlaamse zeehavens goed voor een directe toegevoegde waarde van 17,2 miljard euro. Samen met de indirecte toegevoegde waarde bedraagt de totale toegevoegde waarde 29,1 miljard euro. Dat is 10,8% van het Vlaamse bruto binnenlands product (BBP). De directe werkgelegenheid telde 106.320 voltijdse equivalenten. Met de indirecte werkgelegenheid erbij geteld, is dat in totaal 224.865 voltijdse equivalenten, of bijna 9,0% van de werkende bevolking in het Vlaamse gewest.